5 S NEDİR?
“ S “ ile başlayan 5 Japonca kelimenin birarada ifade edilmesidir;
SEIRI (Sınıflandırma)
SEITON (Düzenleme)
SEISO (Temizlik)
SEIKETSU (Standartlaşma)
SHITSUKE (Eğitim ve Disiplin)
5 S , gerçekleştirilecek diğer iyileştirme çalışmalarına temel oluşturur. Temizlik ve düzen bir defalık değil, süreklilik gerektiren, alışkanlık halini alması istenen ve en üst yöneticiden, sahadaki çalışana kadar herkesin katılımı ile sağlanan bir faaliyetler dizisidir.
Sonuç: “ BENİM SAHAM “ felsefesinin hayata geçmesidir.
ADIM ADIM 5 S
1)SEIRI (Sınıflandırma) :
Gerekli ve gereksiz malzemelerin tasnif edilmesidir. Gereklilerin kolay ulaşılabilecek bir yerde bulundurulması, gereksizlerin ise hemen atılması / uzaklaştırılmasıdır.
2)SEITON (Düzenleme) :
Malzemelerin gerektiğinde kolayca ulaşılabilecek pozisyonda yerleştirilmesidir. “ İlk giren ilk çıkar “ (FIFO) ilkesi çok önemlidir. Saha, malzeme ve raflar etikenlendirilir. Değişimlerde yalnız değişim malzemesi taşıyan özel arabalar kullanılır. Dolap düzeninden, açık raf düzenine geçmek hedeflenmektedir. Kullanılan bir malzeme mutlaka yerine konulmalıdır.
3)SEISO (Temizlik) :
İşyerinin kir ve tozdan arındırılmasıdır. Zemin, koridor ve makina çevresi kontrol edilir. Yağ, kir, toz var mı? Makina kontrol edilir, kirli bir kısmı var mı? Su, hava, yağ, hatları yağlı ve kirli mi? irdelenir ve temiz olması sağlanır.
4)SEIKETSU (Standartlaşma) :
İlk 3 S’ i sağladıktan sonra sıra temizlik ve düzeni sürdürecek bir sistem geliştirmeye gelir. Bunun için; çalışma sahası bölgelere ayırılır, sorumluluklar ve kontrol noktaları belirlenir. Bu noktada makinalardan çıkan artıkları doğrudan toplayıcılara yönlendirecek mekanizmalar oluşturulur.
5)SHITSUKE (Eğitim ve Disiplin) :
Temizlik ve düzen konusunun topluca inanarak sahiplenilmesidir. Kuralları çoğunlukla çalışanlar koymalı
ve bu kurallar eksiksiz uygulanmalıdır. Tüm çalışanların temizlik ve düzen konusunda yapılacakiyileştirmelerin bizzat içinde olması sağlanarak, keyifle, çalışılacak bir işyeri beraberce yaratılmalıdır.
SONUÇLAR / SAĞLADIKLARI
1)İş Güvenliği: Çalışma sahasındaki düzen sonucu kaza ve yaralanmalar ortadan kalkar. Gereksiz malzemeler ortadan kalkar.
2)Moral: Temiz bir işyerinde çalışmak ilgi ve katılımı arttırır. Uyum duygusu gelişir. Çalışan için işyeri ile iftihar etme vesilesidir. Böyle bir ortamda çok daha keyifli çalışılır.
3)Kalite: Kir ve tozlanmadan oluşabilecek ölçüm hatalarının ortadan kaldırılması sonucu hassaslık artar. Sorunlar erken teşhis edilir. Özür oranı azalır.
4)Verimlilik: Taşınmadan ve gereksiz aramalardan doğan zaman kayıplarını azaltır. Küçük alanların daha verimli kullanımı sağlanır.
5)Makina Performansı: Kir ve tozun makinalarda oluşturduğu aşınma ve yıpranmaların önlenmesi sonucu, makina arızaları azalır. Performansı artar. Makinada olağandışı durumlar bir bakışta farkedilir.
* Üçüncü Sınıf Bir İşyerinde
Çalışanlar yere çöp atar, kimse durup o çöpü almaz.
* İkinci Sınıf Bir İş Yerinde
Çalışanlar yere çöp atar, fakat o çöpü toplayanlar da vardır.
* Birinci Sınıf Bir İş Yerinde
Kimse yere çöp atmaz, fakat yine de yerde çöp gören onu alır.
